- Παμπλόνα
- (Pamplona). Πόλη της Βόρειας Ισπανίας, πρωτεύουσα της επαρχίας της Ναβάρα. Είναι χτισμένη σε απόσταση 130 χλμ. από το Μπιλμπάο και 40 χλμ. από τα γαλλικά σύνορα, πάνω σε λόφο που δεσπόζει στην κοιλάδα του ποταμού Άργκα. Βρίσκεται πάνω στις συγκοινωνιακές οδούς που ενώνουν τη βασκική ακτή και τα περάσματα των Πυρηναίων με τη Βαρκελόνα. Η Π. είναι επισκοπική έδρα και σπουδαίο πνευματικό και εμπορικό κέντρο της Ναβάρα. Έχει ανεπτυγμένη βιομηχανία τροφίμων (ζάχαρη, κονσέρβες, αλλαντικά), οινοποιίες, υφαντουργία, βιομηχανία μηχανοκατασκευών (όπλα, γεωργικά μηχανήματα), υποδηματοποιίες κ.ά.
Άλλοτε οχυρή πόλη, σήμερα δεσπόζει σε αυτήν η παλαιά ακρόπολη, έργο του Φιλίππου B», και τα τείχη που γκρεμίστηκαν στο νοτιοανατολικό τμήμα τους για να γίνει η επέκταση της πόλης. Σημαντικότερα μνημεία είναι ο γοτθικού ρυθμού καθεδρικός ναός (1397 – 1427) με πρόσοψη του Β. Ροντρίγκεθ (18ος αι.), ο ναός του Αγίου Νικολάου (12ος αι.) και του Αγίου Σατουρνίνου (13ος αι.), καθώς και η βασιλική του Αγίου Ιγνατίου, χτισμένη στο μέρος όπου το 1521 τραυματίστηκε ο ιδρυτής του τάγματος των Ιησουιτών, Ιγνάτιος Λογιόλα.
Ιστορία. Αρχαία βασκική πόλη, η Π. ονομαζόταν από τους Ρωμαίους Πομπέλο, από το όνομα του Πομπήιου που ίδρυσε εκεί αποικία γύρω στο 75 π.Χ. Στα τέλη του 9ου αι. έγινε πρωτεύουσα του βασιλείου της Ναβάρα. Κατά τον 16o αι. αποτέλεσε αντικείμενο συγκρούσεων ανάμεσα στους Γάλλους και τους Ισπανούς, για να περάσει στην εξουσία των Γάλλων στο διάστημα 1808-13 και να αποτελέσει στη συνέχεια οριστικά ισπανική κτήση.
Παμπλόνα. Είσοδος ταυρομάχων στην αρένα κατά την ετήσια Εβδομάδα των ταυρομαχιών.
Dictionary of Greek. 2013.